Is ziekte je eigen schuld?

Vaak zijn we er ons niet van bewust dat we een, al dan niet cultureel bepaalde, visie hebben op het leven. Een visie werkt als een soort venster waardoor we naar de wereld kijken. Ik ben altijd onder de indruk geweest van de manier waarop Raimon Panikkar dit beschrijft in zijn ‘venster metafoor’Pas als we geconfronteerd worden met iemand die door een ander venster kijkt, worden we ons ervan bewust. Een levensvisie bepaalt ook mee hoe we betekenis geven aan ziekte. 

Het is in bepaalde middens een populaire hedendaagse opvatting dat ziekte onze eigen schuld is. We denken niet positief genoeg, eten niet gezond genoeg etc… Maar hoe graag we ook volledige controle zouden hebben over ziektes en alles wat ons overkomt, toch staan we ten aanzien van vele ziektes nog altijd machteloos. En alles waar we machteloos tegenover staan, om maar te zwijgen van ‘het toeval’, is werkelijk de anti-held van de hedendaagse controle-maatschappij. Zou het kunnen dat er zowel een invloed is van genetische factoren, als omgevingsfactoren als dieet, als manier van denken, … én ook toeval bij ziekte?

 

 

Met dit in het achterhoofd en wetende hoeveel mensen tegenwoordig tegen een of andere ziekte strijden, dacht ik dat het misschien interessant was om een aantal ziektevisies op een rijtje te zetten. Het gaat er niet over dat de ene visie beter zou zijn als de andere maar het is wel interessant te beseffen dat er verschillende visies zijn die elkaar eventueel kunnen aanvullen en te herkennen of die van jezelf overeenkomt met die van de mensen rondom je heen die met je ziekte te maken krijgen.

Onderstaand overzicht kwam ik tegen in een boek van Ken Wilber over de strijd van zijn vrouw tegen borstkanker (Overgave en Strijd, 1991):

  • Christelijk – de fundamentalistische boodschap: ziekte is in wezen een straf van God voor een of andere zonde. Hoe erger de ziekte, des te verfoeilijker de zonde.
  • Nieuwe Tijd – ziekte is een les. Je geeft jezelf deze kwaal omdat je er iets belangrijks van moet leren om spiritueel verder te kunnen groeien en evolueren. Alleen de geest veroorzaakt ziekte en alleen de geest kan haar genezen. De postmoderne yuppieversie van Christian Science.
  • Medisch – ziekte is in wezen een biofysieke kwaal, veroorzaakt door biofysieke faktoren (variërend van trauma, genetische voorbestemming, oorzaken uit de omgeving). Bij de meeste kwalen hoef je je niet bezig te houden met psychologische of spirituele behandelingen, omdat dergelijke alternatieve behandelingen meestal geen effect hebben en er zelfs de oorzaak van kunnen zijn dat je niet de juiste medische aandacht krijgt.
  • Karma – ziekte is het gevolg van negatief karma; dat wil zeggen, niet-verdienstelijke handelingen uit het verleden hebben nu hun uitwerking in de vorm van een ziekte. De ziekte is ‘slecht’ in die zin dat ze staat voor ondeugdzaamheid uit het verleden; maar ‘goed’ in die zin dat het ziekteproces zelf staat voor het opbranden en zuiveren van het kwaad uit het verleden; het is een zuivering, een reiniging.
  • Psychologisch – om met Woody Allen te spreken: “Ik word niet boos; in plaats daarvan kweek ik een tumor.” Het idee is dat, in ieder geval in de populaire psychologie, onderdrukte emoties ziekte veroorzaken. De extreme vorm: ziekte als uitdrukking van de wens om te sterven.
  • Gnostisch – ziekte is een illusie. Het hele manifeste universum is een droom, een schaduw, en je bent alleen vrij van ziekte als je totaal vrij bent van de denkbeeldige manifestatie, als je ontwaakt uit de droom en in plaats daarvan de ene werkelijkheid achter  het manifeste universum ontdekt. De Geest is de enige werkelijkheid, en in de Geest is geen ziekte. Een extreme en enigszins zonderlinge versie van mystiek.
  • Existentialistisch – ziekte zelf heeft geen betekenis. In overeenstemming daarmee kan ze alle betekenis aannemen die ik er aan wil geven, en alleen ik ben verantwoordelijk voor die keuzes. Mensen zijn eindig en sterfelijk, en de enige juiste reaktie is om ziekte te aksepteren als deel van je eindigheid, zelfs al heb je er een persoonlijke betekenis aan gegeven.
  • Holistisch – ziekte is een produkt van fysieke, emotionele, mentale en spirituele faktoren, die geen van alle kunnen worden genegeerd. De behandeling moet gericht zijn op al deze dimensies (hoewel dit in de praktijk vaak wordt vertaald in het uit de weg gaan van orthodoxe behandelingen, ook al zouden ze kunnen helpen).
  • Magisch – ziekte is vergelding. ‘Ik verdien dit omdat ik die-en-die dood heb gewenst’ Of:’ik moet maar  niet al te zeer uitblinken, er zou me iets ergs kunnen overkomen.’ Of:‘Als me te veel goede dingen overkomen, moet er wel iets slechts gebeuren.’ Enzovoort.
  • Boeddhistisch – ziekte is een onvermijdelijk deel van de manifeste wereld; vragen waarom er ziekte is, is als vragen waarom er lucht is. Geboorte, ouderdom, ziekte en dood – het zijn tekenen van deze wereld, en hun verschijnselen worden allemaal gekenmerkt door tijdelijkheid, lijden en geen-zelf. Alleen in verlichting, in het zuivere gewaarzijn van nirvana, wordt ziekte uiteindelijk overstegen, omdat dan ook de hele wereld van de uiterlijke verschijnselen wordt overstegen.
  • Wetenschappelijk – wat de ziekte ook is, ze heeft een specifieke oorzaak of meerdere oorzaken. Sommige van die oorzaken zijn bepaald, andere zijn willekeurig of te wijten aan puur toeval. Hoe dan ook, ziekte heeft geen ‘betekenis’, er is alleen sprake van toeval of noodzakelijkheid.

Welke betekenissen van ziekte herken je in jouw omgeving, cultuur, subcultuur, samenleving als geheel of bij jezelf? Ken jij nog andere visies? Is het een combinatie van dit alles? Is ziekte jouw eigen schuld?  

Hopelijk zie je op dit moment iets helderder jouw venster. 

We all win

let’s talk over a cup of coffee

Scroll naar boven
Dit is GEEN nieuwsbrief!

Dit is een FAN lijst

Voor wie geïnteresseerd is in mijn aanpak of nieuwsgierig naar meer, is dit de place to be: je zal informatie over mijn aanbod als eerste krijgen.

Door op deze lijst in te schrijven, word je op de hoogte gehouden van Nederlandstalige activiteiten.

Face to face

rebodyflow sessies

Wees er als eerste bij om updates te ontvangen.

De meeste events gaan door in het Nederlands, sommige ook in het Engels. Door op deze wachtlijst in te schrijven, word je op de hoogte gehouden van Nederlandstalige activiteiten.

Ik ben ermee akkoord dat ik updates krijg over het aanbod.

We verwerken je gegevens volgens ons Privacy Beleid.

The

REBODY
YOUR LIFE

traject

LANCERING HERFST 2021

Laat je gegevens achter om de eerste te zijn voor updates over het Rebody Your Life traject.